| جنگ شناختی و جهاد تبیین: رویکرد داده بنیاد مبتنی بر نظریه مقاومت فعال و روشنگری اجتماعی در مقابله با تهدیدات نوظهور |
| کد مقاله : 1046-COG (R1) |
| نویسندگان |
|
احمدرضا متین فر * استادیار گروه فناوری سایبری و روانشناس، دانشگاه امام حسین علیه السلام، تهران، ایران |
| چکیده مقاله |
| در دنیای امروز، جنگ شناختی به عنوان یکی از چالش‌های نوظهور، با بهره‌گیری از تکنیک‌هایی همچون اطلاعات غلط، پروپاگاندا و روایت سازی، تهدیدی جدی برای امنیت روانی، اجتماعی و فرهنگی جوامع محسوب می‌شود. در این میان، جهاد تبیین به عنوان یک رویکرد راهبردی، با تأکید بر روشنگری و تقویت آگاهی عمومی، ظرفیت مقابله با این تهدیدات را فراهم می‌آورد. این پژوهش با هدف شناسایی مولفه‌ها و شاخص‌های جنگ شناختی و جهاد تبیین، بررسی نقش نظریه مقاومت فعال و روشنگری اجتماعی، و طراحی یک مدل مفهومی برای مقابله با این تهدیدات انجام شده است. روش تحقیق به صورت کیفی و با بهره‌گیری از نظریه داده بنیاد در چارچوب اشتراوس و کوربین انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 نفر از خبرگان گردآوری و در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. در مجموع، 162 کد باز، 33 کد محوری و 5 کد انتخابی شناسایی شدند که به طراحی مدل مفهومی منجر گردید .یافته‌ها نشان می‌دهد که مولفه‌هایی نظیر تقویت گفتمان سازی اجتماعی، مقابله با اخبار جعلی و ارتقای سواد رسانه‌ای در مقابله با جنگ شناختی نقش کلیدی دارند. مدل مفهومی ارائه‌شده می‌تواند به عنوان ابزاری راهبردی برای تدوین سیاست‌ها و تصمیم‌گیری های کلان در حوزه مقابله با تهدیدات شناختی و فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد. |
| کلیدواژه ها |
| جنگ شناختی، جهاد تبیین، نظریه مقاومت فعال، روشنگری اجتماعی، تهدیدات نوظهور |
| وضعیت: پذیرفته شده |
