| مهندسی فرهنگی انقلاب اسلامی در مواجهه با جنگ ترکیبی دشمن: تحلیل راهبردهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در گفتمان تمدن‌ساز |
| کد مقاله : 1140-COG (R1) |
| نویسندگان |
|
احسان ظفری *1، سجاد فرهنگ2، مصطفی سلگی3 1کارشناس ارشد روانشناسی 2عضو هیئت علمی دانشگاه امام علی(,ع) 3نزاجا |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش با هدف تحلیل راهکارهای مهندسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با جنگ ترکیبی دشمن انجام شده است.مطالعه حاضر با اتخاذ رویکردی ترکیبی (کیفی-تحلیلی) و با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای،تحلیل محتوای اسناد بالادستی و مصاحبه با خبرگان به بررسی این موضوع پرداخته است. داده‌های پژوهش از سه منبع اصلی گردآوری شده‌اند:۱)بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در بازه زمانی ۱۳۹۰-۱۴۰۲، ۲)اسنادراهبردی نظام مانند سند مهندسی فرهنگی کشور و سند چشم‌انداز۱۴۰۴، و۳)تجربیات موفق نهادهای فرهنگی در عرصه بین‌المللی.یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که جنگ ترکیبی دشمن در قالب سه لایه اصلی عمل می‌کند: لایه شناختی(تغییر باورها و ارزش‌ها)،لایه روانی(تضعیف روحیه ملی)ولایه اقتصادی(تحریم‌های هوشمند).در مقابل،نظام جمهوری اسلامی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های منحصر به فردی چون گفتمان مقاومت، سرمایه‌های اجتماعی مذهبی و نهادهای مردمی، الگوی مهندسی فرهنگی خود را توسعه داده است. این الگو بر چهار محور استوار است: تولید محتوای جذاب انقلابی، تربیت نیروهای نخبه گفتمان‌ساز، توسعه اقتصاد فرهنگ‌بنیان و تقریب مذاهب اسلامی.نتایج تحقیق حاکی از آن است که موفق‌ترین راهبردهای مقابله با جنگ ترکیبی، آن دسته از اقداماتی هستند که به صورت همزمان هم در سطح خرد (فردی) و هم در سطح کلان (تمدن‌ساز) عمل می‌کنند. به عنوان نمونه، تجربه جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در عرصه بین‌المللی نشان می‌دهد که ترکیب هنر انقلابی با فناوری‌های روز ارتباطی می‌تواند تأثیرگذاری قابل توجهی در مقابله با جنگ شناختی دشمن داشته باشد. این پژوهش در نهایت با ارائه«الگوی مهندسی فرهنگی چندسطحی»،چارچوبی عملیاتی برای سیاست‌گذاران و نهادهای فرهنگی ترسیم می‌کند که می‌تواند به عنوان نقشه راه در اسناد بالادستی نظام مورد استفاده قرار گیرد. |
| کلیدواژه ها |
| جنگ ترکیبی، مهندسی فرهنگی، انقلاب اسلامی، گفتمان مقاومت، تمدن نوین اسلامی |
| وضعیت: پذیرفته شده |
