جنگ شناختی از منظر فقه امامیه و کاربرد قواعد فقهی نفی سبیل و لاضرر در آن
کد مقاله : 1034-COG
نویسندگان
محمدهادی شریفی مازودره *1، مهدی شوشتری2، سیدحسین هاشمی3
1طلبه سطح 4 حوزه علمیه قم، استاد حوزه و جامعه المصطفی العالمیه ص
2دانشیار
3رییس دانشکده شهید محلاتی
چکیده مقاله
جنگ شناختی به معنای هدف قراردادن قوه ادراک و شناخت جامعه با هدف تغییر هنجارها، ارزش‌ها، باورها، نگرش‌ها و رفتارها از طریق مدیریت ادراک است. این مقاله به بررسی جنگ شناختی و نقش فقه امامیه و استفاده از قواعد فقهی مرتبط با آن به جهت الزام مقابله با جنگ شناختی به شیوه تحلیلی و توصیفی می‌پردازد. از مهم‌ترین قواعد فقهی می‌توان به قاعده نفی سبیل اشاره کرد که به معنای نفی هرگونه سلطه کفار بر مسلمانان است. در عصر کنونی، مهم‌ترین میدان نبرد عرصه‌ی ادراک و شناخت است و ابزار آن رسانه‌ها و فضای مجازی و امکانات مادی و تکنولوژی پیشرفته‌ای است که در دست دشمنان است و می‌توانند فرهنگ و افکار و ارزش‌های جوامع مسلمان را تحت سلطه قرار دهند. بر اساس قاعده نفی سبیل، وظیفه جامعه و حاکمیت اسلامی است که با مدیریت صحیح رسانه‌ها و فضای مجازی، از استیلای همه‌جانبه کفار جلوگیری کنند. قاعده لاضرر نیز به بیان نفی هرگونه ضرر و اضرار در اسلام می‌پردازد و باید از بروز هر گونه ضرری که به جامعه مسلمین می‌رسد جلوگیری کرد. حوزه جنگ شناختی به‌خاطر آسیب‌های فراوانی مانند تضعیف اعتماد عمومی، ایجاد تفرقه و بحران‌های اجتماعی، فروپاشی خانواده‌ها، افزایش اضطراب و افسردگی مشمول این قاعده است. وظیفه حکومت اسلامی و افراد جامعه است که با روش‌های مختلفی همچون ترویج ارزش‌ها و نمادهای دینی، افزایش آگاهی رسانه‌ای، آموزش سواد رسانه‌ای و حمایت از رسانه‌های داخلی از تهاجم فرهنگی جلوگیری کنند. این قواعد می‌توانند مبنایی قوی برای سیاست‌گذاری‌های فرهنگی و رسانه‌ای در جامعه اسلامی باشند.
کلیدواژه ها
جنگ شناختی، فقه امامیه، نفی سبیل، لاضرر، تبیین
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر